САПРАЎДНЫЯ ЭМОЦЫІ Ў РЭЖЫМЕ “НОН-СТОП”: Максім КАРАСЦЯЛЁЎ
Памятаеце ў мінулым выпуску Блога я пісала: “мая прастора – мае правілы?”
Дык вось я падумала: а чаму б на маёй тэрыторыі не паказваць важныя месцы для маіх герояў, так бы мовіць літарапортам (ад слова “літара”, не блытайце з літрам, ага!) перапраўляцца туды, дзе героям прыемна-зручна-камфортна-бяспечна гутарыць пра сябе.
Я падумала – і ву-аля.
Сёння – у нас прастора Максіма Карасцялёва.
Каб увабраць эмоцыі і адчуванні ад размовы з Максімам у літары, тэкст, мне важна было з гэтым “пажыць”.
Пажыла )) Пачала шукаць форму (што прыйшло не адразу), а затым прастору для творчасці. Гэты тэкст нарадзіўся, напэўна, у самым намоленым для такіх спраў месцы – Цэнтры беларускай драматургіі. Ал-л-ле пасля яшчэ ў адным месцы шмат рэдагаваўся)). Было цікава.
Прэлюдыя ёсць, так? )
Запрашаю да самога працэсу. Будзе займальна.
Калі я прыйшла, прастора ўжо была зараджана на… займальную гульню. У адным пакоі былі скульптар Яўген Колчэў і сябра Максіма Алег Яравенка, таксама ў самой майстэрні быў сябра РТБД Слава Рахуба і адна жанчына ва ўсёй гэтай прасторы – я.
Максім мяне сустрэў і адразу павёў знаёміць:
Максім: Хлопцы! Жанна – мая цешча.
Я: Прывітанне!
Алег: Ну, і зяцёк у вас, будзьце з ім паасцярожней.
Яўген: Яўген. Выбачайце, не ўстаў, бо кніга Роста вельмі цяжкая.
Я: Жанна, вельмі прыемна.
(Шчыра кажучы, я да гэтуль не разумею, чаму мяне перасцерагаюць наконт Максіма, а не наадварот. Хм, цікава.)
Адразу пагрузілі мяне ў атмасферу фотамайстэрні Максіма Карасцялёва.
Пазнаёмь мяне з гэтай прасторай, Максім.
Гэта месца належыць таму цудоўнаму чалавеку ў суседнім пакоі.
Які сказаў, што з табой патрэбна быць паасцярожней, зяцёк?
Так-так. Вось ён не быў асцярожным і я апынуўся тут. Дык а мы ўжо што, пачалі, трэба нешта расказваць?
Ну, павольна, у сваім тэмпе будзем.
Там проста вельмі цікавая насамрэч гісторыя.
Пакуль мы пілі гарбату-каву, незаўважна нас пачалі здымаць на тэлефон і камеру.
Максім: Я такой зоркай сябе яшчэ ніколі не адчуваў.
Яўген: Жанна, я калі вас прасіў папазіраваць мне каля люстэрка, я тады не ўзяў ракурс. Можна я вас папрашу яшчэ пару кадраў зрабіць і ўсё, пайду?
Я: Я таксама так шмат камер не бачыла ў сваім жыцці. Так, канешне.
Максім: Жанна, усё для цябе, любімая цешча…А, дык у вас яшчэ і відэарэпартаж!
(Памятаю тыя свае адчуванні – увесь час неяк няёмка, нібыта патрапіла на
спектакль без квітка ды яшчэ гэта,
аказваецца, імерсіўны тэатр. Няёмка, але так прыемна ўвага.)
Як так атрымалася, што ў цябе з’явілася гэта майстэрня, гэта прастора?
Фатаграфіяй я выпадкова заняўся гадоў 10 таму. Проста патрапіў фотаапарат у маім жыцці, ніколі да гэтага ў руках не трымаў. Гэта быў “Зеніт” плёначны. Бацька заправіў першую маю плёнку. І я пачаў здымаць. Для сябе.
Якія былі першыя кадры?
Нулёвы кадр – маці. Першы кадр – бацька. На лецяшчы. 2011 год. А ў 2017 годзе я пазнаёміўся з Алегам. Выпадкова. Але я лічу, што яно так і павінна адбывацца ў такіх выпадках. Я сядзеў у скверы Дзяржынскага, піў каву і паліў, насупраць мяне сядзеў чалавек, якога я часта бачыў на нейкіх выставах, ён таксама сядзеў, паліў, піў каву, каньяк падліваў яшчэ з чэкушкі ў каву. Я падумаў: “Я бачу яго вельмі часта”. Я дапіваю каву і збіраюся сыйсці, а потым сам сябе спыняю: “Чаму я не магу падыйсці і пазнаёміцца з ім, калі я яго так часта бачу і ён мае думкі ўсё роўна запаўняе?” І я падыйшоў, пазнаёміўся з ім, гэта аказаўся Алег. Дзве гадзіны мы прасядзелі на лавачцы, патрындзелі, а на наступны дзень я каву піў у яго дома. Уласна кажучы, гэтае сутарэнне належыць яму.
Пасля я даведаўся, што Алег лічыўся адным з лепшых друкароў у Мінску і працаваў у Доме фота на Фабрыцыуса. Я папрасіў яго навучыць мяне друкаваць на фотапавелічальніку. Ён пагадзіўся і прапанаваў мне гэтае памяшканне, якое стала, так бы мовіць, маёй “фотамайстэрняй”.
Памятаеш першыя адчуванні, калі ў цябе з’явілася фотамайстэрня?
Насамрэч я не называю гэта фото-не фота- майстэрняй. Я проста ведаю, што ёсць маё месца, у якім я магу штосьці рабіць. Прыемна, аднак больш прыемна, што ёсць такі чалавек, як Алег. Няшмат ёсць людзей у жыцці кожнага, калі ты можаш сказаць, што гэта лёсавызначальная сустрэча. З Алегам гэта дакладна знакавы выпадак.
Дарэчы, як Алег навучыў мяне друкаваць? Ён сказаў: “Гэта павелічальнік, рэле часу, дзве кнопкі – тут “старт”, тут “стоп”, хвіліны, секунды, чырвонае святло – далей разбірайся сам. Ну, падаецца, усё”. І пайшоў. Вось такі курс я атрымаў ад Алега Яравенка.
Чаму сапраўды мяне навучыў Алег, дык гэта стаўленню да жыцця, таго, што нас атачае. У Алега ёсць дэвіз: “Можа “так”, можа “не”, а калі “не”, то нахран (іншае слова павінна быць) вецер”. Мне падабаецца.
Ён фатограф, але мы зусім не гаворым з ім пра фатаграфію. Часам я магу паказаць некаторыя свае здымкі, напрыклад, калі мне самому складана выбраць. Але звычайна мы проста размаўляем аб усім на свеце.
Ты ж бачыла, яму 73 гады, а ён суперадэкватны. Такіх, як Алег – адзін на мільён, шчыры, адкрыты, далікатны. Я лічу яго адным з лепшых сваіх сяброў. Гэта дзіўна і ўнікальна. Аднойчы Навум Клейман мне так і сказаў: “Максим, тебя всегда тянет на старичков ”. Сапраўды так. Я лічу, мне вельмі шанцуе на людзей.
Я гэтаму месцу, гэтай прасторы, не даю назву. Так як і прафесійным фатографам я сябе не лічу. Мне не падабаецца гэта вызначэнне. Я акцёр, прынамсі ў мяне ёсць вышэйшая акцёрская адукацыя і ў мяне ў дыпломе напісана, што я акцёр драмтэатра і кіно. Такая ўмоўнасць, якая пазначае.
(Слухаю аксамітны голас Максіма і з аднаго боку адчуваю радасць,
гонар за тое, што давялося гутарыць з такім цікавым чалавекам,
а з іншага боку – адчуваецца-чуецца.. глыбінныя самота і туга…)
А фатаграфіі я нідзе і ні ў кога не навучаўся. І пакрысе я ўсё больш прыходжу да таго, што я люблю здымаць толькі тое, што люблю здымаць, тых людзей, якіх я насамрэч бачу і хачу. У маім жыцці мне хапае камерцыі, заняткаў, якімі я зарабляю, але гэта іншая справа. Гэта заробак, а там – любоў.
Калі вызначаць сябе, я назаву сябе фотааматарам. Тое, што ў словы абгорнута, апашляецца і мне не падабаецца.
(А я якраз працую менавіта са словам, для мяне важна абгарнуць патрэбу, эмоцыю, адчуванне,
каб захаваўшы сэнс гэтай патрэбы-эмоцыі-адчування, як мага зразумела і якасна данесці
свае жаданне-просьбу да таго, хто знаходзіцца побач. Таму на гэтыя словы Максіма адчуваю сум,
крыўду і дзесьці нават злуюся, тыпу “чаму не ўсе такія, як я”, смяюся).
То бок, ты бачыш зараз мае фотаздымкі, і лічы, як табе зручней: хочаш называць мяне фатографам, называй, не хочаш, не называй – справа твая. Я ж не імкнуся да гэтых умоўных назваў.
Калі фота для цябе гэта не прафесія, тады што гэта для цябе?
Гэта не прафесія, бо прафесія ўжо ёсць. Гэта не хобі, таму што гэта відавочна больш, чым хобі. Слухай, мне здаецца, што гэта…Без тэатра я жыў два гады, дзесьці здымаўся, штосьці агучваў. Я думаў, што больш ніколі не буду працаваць у тэатры. Але аднойчы мне патэлефанаваў Аляксандр Фёдаравіч Гарцуеў:
“ – Старик, послушай, не хочешь актером снова поработать?
– Александр Фёдорович, ну, не знаю.
– Так вот, я тебе скажу: купи бутылку виски, выпей и позвони мне завтра.”
З таго часу я працую ў РТБД.
Я да чаго? Два гады без тэатра я жыў і мне было спакойна, нармальна. Аднак маючы фотаапарат, інструмент, які заўсёды са мной, я не перастаў бы здымаць. Фатаграфія – гэта тое, чым бы я, як мне здаецца, ніколі не перастаў бы займацца.
Калі я правільна пачула зараз. Ты займаешся фатаграфіяй, таму што ты не можаш ёй не займацца?
Так. Пры гэтым вельмі залежыць ад настрою і жадання здымаць штосьці. Апошні раз, калі па-сур’ёзнаму добра, я, напэўна, месяц ужо не здымаў. Тое, што мне насамрэч падабаецца.
(Тут важна зрабіць агаворку. Размова з Максімам у нас адбылася восенню, здаецца ў кастрычніку, 2022 года.
Інтэрв’юерам я сябе дакладна не назаву )), але з гэтай сваёй часткай знаёма, бачу яе,
прымаю, бо і гэта – таксама ўсё я. Вернемся да Барына. Дарэчы, чаму Барын?
Дзякуй Ганне Семяняка за гэта найменне. Мне падабаецца. Яшчэ адна роля, цікава.)
Добра для цябе – гэта як?
Гэта – калі мая задумка, гэта – калі я хачу. Гэта можа быць і выпадковы кадр – звычайна спалучэнне нейкіх абставін.
Мне вельмі знаёма, у мяне так з пісьменніцтвам. У мінулым тэатральным сезоне не было майго Блога. І я пакутавала. Вельмі. Але не ішло, не пісалася, не складвалася. Дык навошта складваць, калі банан і яблык – ні разу не “палавінкі”. Складана было нават хадзіць на працу ў тэатр: я не ведала, навошта, для чаго, каго, хто я тут, што я тут. Крызіс.
І як ты вылезла з гэтага стану, што дапамагло?
Дапамаглі знешнія апоры – людзі, стасункі, гледачы, абмеркаванні. Калі такі стан, у ім трэба перш за ўсё “пабыць”. Дазволіць сабе пабыць. Хоць гэта і складана, бо сутыкаешся з невыноснай унутранай пустэчай і болем. Але калі “на дне”, ёсць ад чаго адштурхнуцца. Так і атрымалася. Тое, што я вельмі люблю, аказалася блізка, а часам дзесьці дзіўна і неверагодна, для іншых людзей. Гэта вельмі дапамагае. Мне дапамагло. Я магу ехаць у траліку і ў мяне нараджаюцца ідэі. А такога не было доўгі час.
(Менавіта пасля гэтага інтэрв’ю ў мяне нарадзілася ідэя двухдзённай ТэатраТэрапіі.
Тут я адчуваю шмат радасці і падзякі да Максіма, што ён запытаўся. Усе мы, напэўна, любім гаварыць пра сябе..)
Калі мы ўжо прыгожа перайшлі да мяне. Маю і прыгожае пытанне. Я пачала весці свой Блог на сайце РТБД, калі прыйшла ў тэатр, гэта ўжо мой 6 тэатральны сезон, не ўлічваючы невялікае развітанне. І па сваіх тэкстах я магу для сябе сабраць “анамнез”: як развівалася, як рабілася больш дарослай. Раскажы, як у цябе з фота? Падобная гісторыя ці зусім інакш усё?
Канешне. Я гляджу на галерэю ў РТБД і палову партрэтаў хачу перазняць. Па адчуваннях мне тады здавалася, што ўсё крута, атрымліваў задавальнне, а зараз гляджу і разумею, што зрабіў бы лепш. Але людзі штосьці ў гэтым знаходзяць. Кажуць, якія ў мяне псіхалагічныя, глыбокія партрэты. А я аб гэтым зусім не думаю – псіхалагічны ён ці глыбокі. Я націскаю на кнопку – і, як ёсць. Людзі вакол гэтага прыдумляюць нейкія гісторыі, агортваюць іх у словы, даюць вызначэнні. А мне гэта нецікава. Вось гэтыя “раскрою вас через фотосессию” страшна чытаць: калі фатограф піша, як ён цябе будзе раскрываць дзве гадзіны. Дык ты да псіхолага ідзеш ці да фатографа ў такім выпадку? Фатограф кнопку націснуў – і ўсё, блін, потым выбярэш, чалавек выбярэ. А вось гэтыя “раскрыю” – ерунда поўная, лічу. Я “раскрыю цябе”, я “закрыю цябе”.
Усё проста. Калі ты бачыш мае фотаздымкі і яны табе падабаюцца, ты прыходзіш да мяне здымацца. Не абяцаю, што “раскрыю”, але працэс будзе займальным.
(Ой, слухаю і шмат смяюся. Адчуваю-атрымоўваю поўнае задавальненне. Мой любімы момант: “кнопку націснў – і ўсё, блін”. Кайф!)
Працягну пра фота на плёнку. Што ты больш любіш плёнку ці “лічбу”? І наогул ці магчыма для цябе гэта параўнанне? У чым для цябе іх розніца?
Канешне, плёнка. Усё, што ты бачыш навокал, усё звязана выключна з плёнкай.
Больш адчувальная? Чаму плёнка?
(Хто пра што, а Жанна выключна пра адчуванні, выбачайце ўжо альбо атрымлівайце задавальнне: як каму бліжэй)
Для мяне плёнка – гэта пра працэс. Я не ўяўляю фатаграфію без працэсу. А працэс, дзе дастаць картку і ўставіць у камп’ютар, а пасля глядзець доўга ў манітор мне нецікавы, мне сумна. Добры партрэт можа атрымацца і на “лічбу”, але ўсё, што мне блізка і важна, я здымаю выключна на плёнку, каб яно захоўвалася ў маёй “фізічнай памяці”, а не лічбавай. Усе гэтыя негатывы, пазітывы, папачкі з плёнкамі, кантактныя адбіткі – усё гэта вельмі важна для мяне.
У якія моманты хочацца вярнуцца да гэтых папачкаў, альбомаў і пагартаць, паглядзець?
Ды выпадкова, калі вось яны на вочы трапляюцца, магу “заліпнуць”. Гэта этапы жыцця. І па гэтых кадрах у мяне праносяцца ўспаміны. Аднойчы, калі мне здавалася, што ерундой нейкай займаюся, мне трапіўся альбом з індэкс-прынтамі (загугліце самі). Пачаў гартаць і падумаў: “Не, не ўсё так на самой справе дрэнна і штосьці ты нават зрабіў, штосьці наздымаў цікавае”.
Мне вельмі падабаецца, што ў мяне ёсць дзве справы. Калі мяне ў край задалблівае займацца фатаграфіяй, у маё жыццё вяртаецца акцёрства. Гэта вельмі класны ўзаемазамяняльны канструктар. Пасля спектакляў часам адчуваеш спустошанасць, як тут бах – і прыходзіць нейкая ідэа, як напрыклад, зняць крутых мастакоў, пахадзіць па іх майстэрнях. Альбо зрабіць выставу ў РТБД да дня тэатра. Вельмі крута, што ў мяне ёсць такая магчымасць.
А была ў тваім жыцці такая фотасесія, якая штосьці ў табе перавярнула, змяніла альбо здзівіла, уразіла?
Слухай, напэўна, не.
Дзяўчына класная была. Неяк у сярэдзіне працэсу сказала: “Максім, можна я цалкам распрануся, я сябе так больш свабодна адчуваю?” Было цікава.
Калі я тумбачку рабіў.
Так, тады. І мы гутарылі пра тое, як так зрабіць, каб пайшлі кліенты. Я тады казала пра сваё, а ты пра фатаграфію. І мы сышліся на “ўнутранай падрыхтаванасці”. Па-мойму, да цябе “валяць”? Значыць, ужо ёсць “унутраная падрыхтаванасць”?
Фішка ў тым, што…я не ведаю. Я спрабую зразумець: а мне цікава наогул, што да мяне “валяць”?.. Я марыў пазнаёміцца з фатографам, пісьменнікам, журналістам Юрыем Ростам. Вось Жэня Колчэў, з якім ты сёння пазнаёмілася, гэта адзін з крутых беларускіх скульптараў. Жэня прыйшоў спецыяльна, каб пагартаць кнігу, якую мне падарыў Рост. Табе вельмі рэкамендую, як чытво. Я вар’яцкі жадаў пазнаёміцца з Ростам і паздымаць яго. І я паздымаў. А потым Нарштэйн быў у маім жыцці, кіназнаўца Навум Клейман. У Нарштэйна я ўзяў нумар тэлефона Клеймана, Клейман мне даў нумар Колі Салоднікава і французскі нумар Атара Іаселіяні.
Для мяне гэта пра энергію ў космас. Не пра кліентаў, не пра камерцыю, а пра тое, што я насамрэч хачу здымаць.
Так, гэтыя сувязі робіць, а камерцыйныя здымкі, акрамя грошай, нічога не робяць. Але ёсць і ўнікальныя выпадкі. Неяк у ФБ мне напісаў малады чалавек, замовіў партрэтную здымку. Нічога асаблівага. Мы сустрэліся ў кавярні, бо ў гэту прастору я не ўсіх прыводжу. Я спачатку гляджу на чалавека і калі ён адэкватны і мне падабаецца, я ведаю, што магу яго прывесці сюды.
О, які гонар. Дзякуй, што я адэкватная (смяюся).
Так! Дык вось гэты хлопец пры сустрэчы мне кажа: “Я з архіва іду”, а я гадоў 7-8 намагаўся нарэшце дайсці да архіва. Мяне так спыняла гэта валакіта папяровая: каб хадзіць у архіў патрэбна пісаць заяву на атрыманне чытацкага білета. А там, як падумаеш, як гэта шукаць: нейкія фонды, вопісі, справы… Як раптам у маім жыцці з’яўляецца такі чалавек, які кажа: “Нічога складанага”. І ён мяне ўсё падштурхоўваў “ідзі-ідзі-ідзі”. Я пайшоў, ён мне на пачатковай стадыі дапамог, паказаў, як працуе сістэма. І я пачаў сам хадзіць і гэтым займацца. Пакуль “Камень дурасці” выпускалі ў сакавіку 2022 года, я актыўна наведваў архіў: было зручна, пасля рэпетыцый дарогу перайшоў – і апыняўся ў архіве на некалькі гадзін. А затым вяртаўся на вячэрні спектакль у РТБД.
І гэта гісторыя пра тое, што чалавек проста прыйшоў за партрэтам, а па факту сталі прыяцелямі. Безумоўна, не з усімі так. Але мне вельмі каштоўна, калі так здараецца. Мы не сябры, але добрыя прыяцелі, у якіх ёсць шмат агульных тэмаў для размовы.
Максім, ты лічаш сябе ганарлівым чалавекам?
А хто ведае!
Тады давай перабудую пытанне: якая частая прэтэнзія табе “прылятае” ад людзей?
Наогул такога не памятаю. Можа, я не чую гэтых прэтэнзій у свой адрас?
Можа, і не чуеш. Тым цікавей.
У большасці сваёй мне роўна, што там ад каго “прылятае”. Я сам пра сябе штосьці ведаю і цвяроза магу гэта сказаць. Крыху раздалбай, не заўсёды абавязковы, безуважлівы. Ну, ты і сама можаш бачыць гэта, так?
(Мы з Максімам сустрэліся на трэці раз пасля таго, як два папярэдніх ён…
культурна кажучы, пра…праздымаў. Відвочна, на камеру, відавочна, не мяне)
Ага-ага.
Ты ўжо крыху пачынаў, калі казаў пра архіў, хочацца да гэтага вярнуцца. У нас ёсць не толькі мы самі. Ёсць вытокі, продкі, наш род, карані. Раскажы аб сваім дзяцінстве і аб важнай фігуры ў ім.
У мяне было цудоўнае дзяцінства. Я вырас у поўнай сям’і. Мае бацькі ўжо 43
гады разам. Я малодшае дзіця ў сям’і, гадаваўся ў абсалюце любові. Магчыма, яе было і занадта шмат – гэта адзінае, магчыма, што можна назваць каля “негатыўным”. Я схільны думаць, што ўсё ў нас з дзяцінства. Магчыма, можна было б закласці “быць больш смелым”. Не лічу сябе смелым, хутчэй нахабным.
Пра нахабнасць.
Памятаю, быў на першым курсе. У Мінск прыехаў з гастролямі тэатр Вахтангава са спектаклем “Дзядзя Ваня”. Стаю я ў гардэробе, гляджу ў чарзе – мужык, а я вось толькі нешта з ім чытаў, разумею, што гэта Мікалай Пінігін. Я падыходжу да яго:
– Мікалай Пінігін?
– Так.
– А я Максім Карасцялёў, студэнт Акадэміі мастацтваў.
Цісну яму руку і кажу:
– Ну, я пайшоў.
Праз тры гады мяне запрасілі ў трупу гэтага тэатра. А мастацкі кіраўнік яшчэ доўга распавядаў гэтую гісторый: “Стаю я неяк у гардэробе, падыходзіць да мяне гэты нахабны кучаравы хлопец…”
У мяне шмат такіх гісторый. Я іх збіраю.
Што адчуваеш, калі распавядаеш пра гэта ўсё?
(Там сапраўды было шмат гісторый, штукі тры пасля Пінігіна, сябры, але Блог не жалезны))
калі вам захочацца паслухаць усе іх – запісвайцеся да Барына на здымкі)
Калі распавядаю, у мяне яшчэ раз гэта ўсё ў галаве прамотваецца. Гэта захапленне і жаданне запісаць. Мне падабаецца часам пісаць, але я не схільны думаць, што я добра гэта раблю. Можа атрымлівацца нядрэнна, але мне гэта вельмі складана даецца. Я доўга “выношваю” гэтыя тэксты, шукаю трапныя словы…
Дык а навошта?
Не ведаю.
Мне здаецца, што тут, як з фота ты кажаш, націскаю на кнопачку – і ўсё.
Часам смак тэкста можа перадаць толькі натуральнасць, рэалістычнасць, без “а як выпендруся я зараз метафарай і словам экзістэнцыялізм”. Мне так адчуваецца. Магчыма, я памыляюся.
У мяне частка біяграфіі і мемуараў ужо ёсць, таму я ведаю, пра што кажу.
(Ацанілі, як паставіў мяне з маім “адчуваецца” на месца? )) Інцірэснае інтэрв’ю. Пазнавацельна очэнь.)
Працягнем пра важную фігуру, так?
Важны для мяне бацька. Як прыклад чалавека, які з нуля, без нічога можа ўсё, што заўгодна, пабудаваць. Для мяне па энергіі і працаздольнасці ён ідэал. Ведае і як плітку класці, і як вакно ўставіць, і як лесвіцу самому выстругаць. Ён табе і праводку правядзе і разеткі зробіць. Скважыну можа выкапаць і туды паставіць абсталяванне і падключыць яго, і прас парамантаваць. Усё на свеце. Я спадзяюся, што мне гэта таксама перадалося, не дарма ж на тэатральным балконе я тумбачкі раблю.
О, Максім Брагінец тэлефануе. Хвілінку.
“Да, Максімка.Ну, здароў-здароў. Даю інтэрв’ю Жанначцы. Нічога, нічога, мы трапляем з табой на “плёнку”. Што будзе, “Паляванне”? Давай. Дзякуй, Максім, што думаеш пра мяне. Дзякуй, бывай.”
(Па-за “кадрам”:
– Жанна, якая плёнка? У чалавека, які будзе гэта чытаць, мозг трэсне.
– Але ты так сказаў, Максім. А мозг… і падчас “Пачупак” трашчыць.)
Для мяне ў жыцці ўсё – пра стасункі (асабістыя, працоўныя, з грашыма, з пачуццямі і г.д.). Што блізка табе па жыцці “каштоўнасць” стасункаў ці іх “ацэньванне”?
Ацэньваю я толькі жанчын. Ну, а што! У астатнім мне больш блізка каштоўнасць стасункаў. Калі я магу проста патэлефанаваць чалавеку і запытацца, як у яго справы, без патрэбы штосьці ад яго атрымаць, акрамя адказу, як яго справы. У гэтым праяўляецца маё стаўленне да чалавека.
Хвілінку, брат тэлефануе.
“Алё. Што ты хацеў? Я цябе зразумеў. Слухай, ведаеш, што трэба зрабіць?
Заўтра ж будзе яшчэ гэта “чорная пятніца”, бацька казаў, там будзе ламінат са зніжкай. Давай яго хаця б набудзем. Ну, скінемся і зробім. Ну. Я не адкрываў яшчэ, у мяне інтэрв’ю, пасля адкрыю, пагляджу. Мне здаецца, не сёння. Давай.”
Працягнем. Калі я правільна пачула, гэтых людзей ты цэніш? Шмат такіх?
Не, гэта вельмі абмежаванае кола людзей – 3-4 чалавекі. Бацькоў, напэўна,
цаню. З каштоўнасцямі падобнымі ў мяне праблема ёсць.
Мы дайшлі да праблем Карасцялёва? Няўжо!
Глядзі. Як ты і казала, усё пра стасункі, так і ў мяне – усё заўсёды завязваецца на стасунках. І калі, напрыклад, у маім жыцці ёсць стасункі і ёсць каханне, то ўсё накіроўваецца туды. То бок калі я ў правільных нейкіх стасунках.
Чакай, што такое “правільныя стасункі”?
Класныя, доўгія, харошыя. Таму што бываюць жа і кароценькія раманчыкі. А калі доўгія, дзе камфортна і прыемна, тады той чалавек – самы галоўны, каго я цаню. І таму, у мяне не так шмат сяброў, яны адыходзяць усё роўна на другі
план. У мяне няма такога, што я іду кудысьці з кампаніяй сяброў, таму што няма такой кампаніі, а гэтыя сябры, што ёсць, паасобку прыходзяць да мяне на кухню. Я не кампанейскі. Мяне не цікавяць кампаніі, зборышча людзей цярпець не магу.
То бок, ты за дыялог?
Два чалавекі і каб не было побач ніякога зборышча вакол мяне людзей, бо ў гэтым мне не кайф. Гэта могуць быць тры чалавекі, кшталту, сябра прыйдзе да мяне са сваёй дзяўчынай, мы зробім пасту і прыемна ў гутарцы правядзем час.
А калі ты ўвесь у рамантычных стасунках, у іншых сферах жыцця няма дэфіцыту тваёй увагі? Сябры, праца? Ці ты ўсё ж раздзяляеш?
Не, іншыя сферы не пакутуюць. Праца дык наогул толькі наадварот набывае: каханне – гэта ж такое натхненне.
Як лічаш, а чаго не хапае табе ў жыцці?
Сабранасць і рашучасць – галоўнае, чаго мне не хапае ў жыцці. Каб быў гэты баланс, я б шмат чаго яшчэ мог. Я супернесабраны чалавек. Ну, ты заўважыла, як доўга я цягнуў з інтэрв’ю. І нерашучасць, таму што я думаю: ды што я буду расказваць, аб чым мне наогул расказваць, каму гэта наогул патрэбна, каму цікава?
Мне цікава. Адзначым, што пайшла трэцяя гадзіна часу ))
Ну, табе – так. А я ж са свайго боку мяркую. І часам з какецтвам, часам без, часцей без, але мяне вельмі здзіўляе цікавасць да мяне з боку іншых людзей. Можа, таму што мяне мала што здзіўляе і цікавіць?.. І ў той жа час мяне вельмі злуюць людзі, якія шмат пра сябе думаюць, пра сябе расказваюць, і калі слухаю такое, думаю: “Ну, трындзец, такім я дакладна быць не хачу”.
Ведаю людзей, якія плацяць галерэям, каб выставіць свае працы. Наогул не разумею такога. Гэта ганарлівасць, жаданне сябе паказаць, што гэта? У мяне гэтага жадання няма. Яшчэ і грошы плаціць! У маім выпадку гэта можа выглядаць так: калі я камусьці падабаюся, да мяне прыйдуць і скажуць “Ты харош, зрабі ў нас выставу, мы табе зараз грошай заплацім за гэта і рамы дадзім і самі надрукуем твае працы”. Мне здаецца, вось гэта нармальна і здарова. Калі ты такі класны, што да цябе самога ідуць, а не ты камусьці навязваеш свае працы – фота, кнігі, што заўгодна. Таму я і табе зараз у размове кажу: вось у мяне на сценах вісіць “херата”. Я сам для сябе гэта абясцэньваю, бо калі пра свае працы я буду казаць “на сцяне вісяць цудоўныя карціны”, то папахвае нейкім нарцысізмам.
Вяртаючыся да тэмы выставаў. Нядаўна планеты былі ў патрэбным стройным радзе і я ўпершыню захацеў зрабіць сваю выставу, тэматычную. Можа будзе.
Ёсць штосьці такое ў тваім жыцці, што ты можаш назваць сваім Дасягненнем?
Не, пакуль няма, але я спадзяюся, што будзе. Магчыма, і час ужо, 30 гадоў усё ж.
(Адчуваецца тут нейкі недавер, але, калі Максім адчувае так, як адчувае, не будзем яму ў гэтым замінаць.)
Пад канец нашай гутаркі прастора стала больш пустой, нібыта толькі голас Максіма напаўняў яе. Так і было, але неяк ціха, запаволена, няспешна, удумліва, без метусні і гульні. Камунікацыя набліжалася да той, якая вельмі імпануе мне – шчырасць і адкрытасць, перш за ўсё да сябе самога, да сваіх эмоцыйных рэакцый і эмацыйных рэакцый чалавека насупраць.
(Максім-такі мяне/нас сфатаграфаваў. Нам здаецца, атрымалася метафарычна. А вы, што думаеце, бачыце? )
Гэта размова з Максімам адбылася вельмі для мяне своечасова (інакш і не магло быць) і вельмі дапамагла, калі мне было, мякка кажучы, няпроста. Таму я дзякую Максіму за давер і за тое, што сустрэча адбылася менавіта так, як адбылася. Мне важна было коскамі, сказамі, кропкамі максімальна перадаць атмасферу прасторы, захаваўшы рэалістычнасць таго, што ў ёй адбывалася.
Для мяне гэты тэкст – апора і якар важных змен у жыцці, якія прынёс снежань 2022 года.
Фота з архіва героя і РТБД
З цеплынёй і павагай,
Жанна Гурына